Konspiratorzy, francuzi, zbrodniarze i ubecy

Pruszkowskie Muzeum Dulag 121 jest instytucją kulturalno-edukacyjną, która zajmuje się nie tylko tematyką działań wojennych na terenie Pruszkowa i okolic. To też instytucja prężnie działająca na innych obszarach, w tym także w zakresie analizy i badań czasów PRL-u, z najmniej chlubnymi i przerażającymi latami na czele. I o pamiętnym pod wieloma względami roku 1968 będzie można dowiedzieć się więcej w dwie najbliższe soboty – 18 i 25 marca. Szczegóły poniżej w materiałach dostarczonych przez organizatorów

Konspiratorzy, francuzi, zbrodniarze i ubecy. Areszt bezpieki przy Koszykowej w Warszawie – wykład dr. hab. Andrzeja Zawistowskiego w Muzeum Dulag 121

Serdecznie zapraszamy do Muzeum Dulag 121 na wykład dr. hab. Andrzeja Zawistowskiego poświęcony historii aresztu bezpieki przy Koszykowej, gdzie w czasach komuny przetrzymywano m.in. takie osoby jak Witold Pilecki, czy August Emil Fieldorf „Nil”. Spotkanie odbędzie się w sobotę, 18 marca o godz. 15.00 w siedzibie Muzeum przy ul. 3

Maja 8A.

Bezpłatne wejściówki do pobrania po kliknięciu w link.

„Koszykowa” – tak w latach 40. i 50. potocznie określano siedzibę Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, a przede wszystkim znajdujący się tam Areszt Wewnętrzny. Uruchomiony został on jesienią 1945 r. i funkcjonował do listopada 1956 r. W celach przy Koszykowej przetrzymywano osoby, które dzisiaj są uznawane za symbole antykomunistycznego oporu: Witolda Pileckiego, Hieronima Dekutowskiego „Zaporę”, Augusta Emila Fieldorfa „Nila”. Koszykową w swoich biografiach mieli też m.in. Wiesław Chrzanowski, Władysław Bartoszewski i Janusz Regulski (współtwórca EKD/WKD i współzałożyciel Podkowy Leśnej). W piwnicach bezpieki więziono także dawnych Powstańców Warszawskich, np. Jana Rodowicza „Anodę”. Jednak w Areszcie Wewnętrznym przetrzymywano także niemieckich zbrodniarzy wojennych oraz działaczy UPA. Wreszcie „Koszykowa” pełniła też funkcję aresztu dyscyplinarnego dla ukaranych funkcjonariuszy UB. Po 1956 r. „Koszykowa” stała się symbolem stalinowskich represji, a wokół jej historii narosło wiele nieprawd, mitów i legend.

Podczas spotkania w Muzeum Dulag 121 dr Andrzej Zawistowski przedstawi historię aresztu przy Koszykowej w kontekście represji okresu stalinowskiej.

Dr hab. Andrzej Zawistowski – absolwent Instytutu Historycznego UW (1998), doktor ekonomii (2007) i doktor habilitowany historii (2018). Profesor SGH (2019). Oprócz pracy na macierzystej uczelni, doświadczenie zawodowe zdobywał także poza środowiskiem akademickim – m.in. kierował Biurem Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej (2012-2016) i Działem Historycznym Muzeum Powstania Warszawskiego (2017-2020). Od 2020 r. jest pracownikiem Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego. Autor kilkudziesięciu prac naukowych i kilkuset prac popularnonaukowych i edukacyjnych. Laureat licznych nagród za osiągnięcia w pracy naukowej, m.in. Klio (2019), Historia zebrana (2019), Książka Historyczna Roku (wyróżnienie 2018). W 2021 r. Wkrótce ukaże się jego najnowsza książka „Koszykowa róg Stalina. Areszt Wewnętrzny Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Komitetu do spraw Bezpieczeństwa Publicznego”.

Marzec 1968 czyli wojna pokoleń – wykład dr. hab. Piotra Osęki

W sobotę, 25 marca zapraszamy do Muzeum Dulag 121 na spotkanie z dr. hab. Piotrem Osęką, podczas którego przedstawi on historię wydarzeń z marca 1968 roku. Spotkanie odbędzie się o godz. 15.00 w siedzibie Muzeum przy ul. 3 Maja 8A w Pruszkowie. Bezpłatne wejściówki dostępne tutaj.

Marzec 1968 roku w Polsce był świadkiem dwóch różnych rewolucji. Pierwsza z nich miała miejsce na uczelniach. Studenci - pokolenie dwudziestolatków – zbuntowali się przeciwko opresyjnemu, autorytarnemu państwu i zażądali wolności słowa. Ale równolegle toczyła się też druga rewolucja. Wybuchła ona wraz z antyżydowską czystką przeprowadzoną przez funkcjonariuszy partyjnych średniego i niższego szczebla. Aparatczycy, urodzeni w latach 30. XX w., potępiali rewoltę studencką jako „spisek syjonistyczny” i forsowali nacjonalistyczną wersję systemu komunistycznego.

Podczas spotkania w Muzeum Dulag 121 dr Osęka wyjaśni, dlaczego te dwa pokolenia starły się w 1968 roku i jaki był wynik tej walki, zarówno w wymiarze politycznym jak i społecznym.

Piotr Osęka - historyk zatrudniony w Instytucie Studiów Politycznych PAN; autor książek i

artykułów poświęconych historii społecznej i politycznej PRL, w tym dotyczących wydarzeń roku 1968.